Ιδιαίτερη χαρά και τιμή για την πόλη της Κατερίνης αποτελεί το γεγονός ότι έχει πολιούχο την Αγία Αικατερίνη, τη ζωή της οποίας θα παρακολουθήσουμε αμέσως.
Η Αγία Αικατερίνη γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου το 294 μ. Χ. Είχε καταγωγή βασιλική. Ήταν απόγονος των Πτολεμαίων, των βασιλέων της Αιγύπτου. Ο πατέρας της που λεγόταν Κώνστας ή Κέστος ήταν τοπάρχης στην Κύπρο και κατόπιν στην Αλεξάνδρεια.
Η Αγία ήταν εξυπνότατη. Στα δεκαοκτώ της χρόνια γνώριζε πολύ καλά όλους τους Έλληνες και Ρωμαίους φιλοσόφους, κι όλες τις επιστήμες, κι όλες τις γλώσσες του καιρού της.
Σπούδασε στις εθνικές σχολές της εποχής φιλοσοφία, ρητορική, ποίηση, μουσική, φυσική, μαθηματικά, αστρονομία και ιατρική. Μια πρωτοφανής, μοναδική, πάνσοφη έφηβος, σχεδόν στην παγκόσμια ιστορία! Τόση ήταν η εξυπνάδα και η σοφία που απέκτησε, ώστε έμεναν κατάπληκτοι όσοι την έβλεπαν και την άκουγαν.
Αφ’ ενός η πανσοφία της, αφ’ ετέρου το σωματικό της κάλλος, συγκίνησαν πολλούς πλούσιους , άρχοντες και αξιωματούχους οι οποίοι τη ζητούσαν σε γάμο. Εκείνη ταπεινά απαντούσε ότι δεν θέλει να παντρευτεί, αλλά επιθυμεί την παρθενική ζωή.
Όταν όλοι επέμεναν, για να τους αποφύγει, τους είπε να βρουν κάποιον όμοιό της στα χαρίσματα. Έλεγε πως δεν θέλει για σύζυγο κάποιον κατωτερό της.
Αφού η μητέρα της έβλεπε πως δεν μπορούσε να την πείσει, την πήρε και επισκέφθηκαν ένα άγιο και σοφό Χριστιανό που ασκήτευε έξω από την πόλη. Το όνομα του ασκητή ήταν Ανανίας. Ο ασκητής της πρότεινε ένα γαμπρό θαυμάσιο ο οποίος την ξεπερνούσε σε όλα τα χαρίσματα.
Ο γαμπρός αυτός βέβαια δεν ήταν επίγειος άνθρωπος, αλλά ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός. Η Αικατερίνη μετά από πολλή προσευχή, συζητήσεις και αγρυπνίες, ζήτησε να βαπτισθεί, διότι μέχρι τότε ήταν αβάπτιστη.
Η χαρά και η ευτυχία της πλέον ήταν απερίγραπτη. Μάλιστα στον ύπνο της είδε τον Σωτήρα Χριστό ο οποίος της φόρεσε δακτυλίδι στο χέρι λέγοντας: «ιδού σήμερον σε λαμβάνω διά νύμφη μου άφθορον και αιώνιον. Φύλαξε με ακρίβειαν αυτήν την συμφωνίαν και μη λάβεις πλέον άλλον νυμφίον επίγειον».
Τότε πλημμύρισε η καρδιά της από ιερή συγκίνηση και Θείο έρωτα. Δόθηκε πλέον ολόψυχα στο Χριστό.
Η μεταστροφή της αυτή στο Χριστιανισμό εντυπωσίασε πολλούς. Προσπαθούσε πλέον να κάνει πολλές και καλές πράξεις για να αρέσει στο νυμφίο της Χριστό. Ζούσε πλέον για το Χριστό. Αυτόν σκεφτόταν πάντα. Αυτόν μελετούσε. Επιδόθηκε ολόψυχα στη διάδοση της Χριστιανικής πίστης. Δεν υπολόγιζε κόπους και κινδύνους. Δούλευε ιεραποστολικά και εκτός της Αλεξάνδρειας.
Τα χρόνια όμως ήταν πολύ δύσκολα για τους Χριστιανούς, λόγω των διωγμών. Tον καιρό της Αγίας Αικατερίνης διοικητής της Αιγύπτου ήταν ο Μαξιμίνος. Αυτός, σε ένα μόνο μήνα στην Αίγυπτο, σκότωσε και έκαψε εκατόν ογδόντα χιλιάδες Χριστιανούς. Τότε μάλιστα έστειλε γενική διαταγή στην επικράτειά του να πορευθούν όλοι στην Αλεξάνδρεια και να προσφέρουν θυσίες στα είδωλα. Δυστυχώς πάρα πολλοί ήταν εκείνοι που φοβήθηκαν για τη ζωή τους και πήγαν.
Η Αικατερίνη, λυπημένη για την κατάσταση που επικρατούσε, ενεθάρρυνε τους Χριστιανούς λέγοντάς τους να μη θυσιάσουν. Δεν έμεινε όμως εκεί. Βάδισε με γενναιότητα και τόλμη στο ναό του Σεράπιδος, όπου ο Μαξιμίνος μαζί με άλλους άρχοντες θυσίαζε στους ψεύτικους θεούς.
Μόλις έφθασε, σταμάτησε στην κεντρική πύλη της εισόδου. Η παρουσία της μαγνήτισε τα βλέμματα όλων. Aπό τη θέση εκείνη είπε πως κάτι πολύ σοβαρό θέλει να πει στον Τοπάρχη. Τότε με πολύ τόλμη, κατέκρινε τις ανόητες θυσίες και ομολόγησε τον αληθινό Θεό. Όλοι την παρακολουθούσαν με θαυμασμό. Ο Μαξιμίνος έμεινε σκεπτικός και άφωνος. Έπειτα γεμάτος θυμό, της είπε πως θα συζητήσουν αργότερα.
Όταν τελείωσε η θυσία και γύρισε ο Μαξιμίνος στο παλάτι, αναστατωμένος και γεμάτος θυμό διέταξε να του παρουσιάσουν μπροστά του την τολμηρή νέα. Η Αγία, αφού συστήθηκε, προσπάθησε να αποδείξει τον αληθινό Θεό.
Ο Μαξιμίνος δεν άργησε να καταλάβει πως είχε να κάνει με μια πανέξυπνη νέα. Φοβούμενος μήπως ντροπιαστεί μπροστά της στον μεταξύ τους διάλογο, της είπε πως δεν επιτρέπεται να συζητά ο ηγεμόνας με γυναίκες. Υποσχέθηκε όμως πως θα καλέσει πολλούς σοφούς και ρήτορες σε δημόσιο διάλογο.
Πράγματι, πενήντα εκλεκτοί σοφοί ρήτορες, άνθρωποι των γραμμάτων και του πνεύματος, συγκεντρώθηκαν στο βασιλικό ανάκτορο. Ο Μαξιμίνος τους έταξε γερή αμοιβή και τους τόνισε ότι πρέπει να ετοιμαστούν καλά, ώστε με επιχειρήματα να την αποστομώσουν.
Εν τω μεταξύ, άγγελος Κυρίου επισκέφθηκε την Αικατερίνη και την ενεθάρρυνε, λέγοντάς της:
Μη φοβάσαι, κόρη του Κυρίου. Ο Θεός θα προσθέσει σοφία στις γνώσεις σου και θα νικήσεις τους σοφούς ρήτορες. Και όχι μόνο αυτοί, αλλά πολλοί άλλοι θα πιστέψουν στο Χριστό και θα πάρουν το στεφάνι του μαρτυρίου για την πίστη τους.
Όταν όλα ήταν έτοιμα, η Αγία οδηγήθηκε στο γεμάτο κόσμο αμφιθέατρο, όπου και αντίκρισε τους πενήντα προσκεκλημένους σοφούς. Τότε ο πιο σοφός ρήτορας, πήρε πρώτος το λόγο και της είπε:
Ώστε εσύ λοιπόν είσαι που βρίζεις τους θεούς μας τόσο αδιάντροπα;
Εγώ είμαι, του απάντησε η Αικατερίνη, αλλά δεν έβρισα. Είπα την αλήθεια. Την σοφία μου, μου την έδωσε ο Θεός μου, ο αληθινός Θεός, ο Θεός των Χριστιανών. Σ’ εκείνον χρωστάω την ευγνωμοσύνη μου. Εκείνος είναι η αστείρευτη πηγή της σοφίας. Αυτός είναι το φως. Κάτω από τη δική Του σκιά βασιλεύει η αγάπη και η δικαιοσύνη.
Πέστε μου όμως, τι γνώμη έχετε για τους δικούς σας θεούς; η ζωή τους δεν είναι γεμάτη μίση, έχθρες και ντροπές;
Μεγάλο το λάθος Αικατερίνη. Τους θεούς μας τους ύμνησαν μεγάλοι ποιητές. Ο ασύγκριτος Όμηρος, «μέγιστο θεό» ονομάζει το Δία και «αθάνατους» τους άλλους. Και ο Ορφέας ονομάζει τον Απόλλωνα «κραταιό», δυνατό. Τον βλέπει χρυσό σαν τον ήλιο και φτερωτό…
Μην ξεχνάς όμως, μεγάλε ρήτορα, ότι ο Όμηρος δεν λέει μονάχα αυτά για τον Δία. Σε πολλές περιπτώσεις τον ονομάζει ψεύτη, πανούργο, ραδιούργο και απατεώνα. Βλέπουμε στους ψεύτικους θεούς σας πάθη και μίση φοβερά.
Οι θεοί σας, ο Ποσειδώνας και η Αθηνά αποφασίζουν να συλλάβουν και να δέσουν την επίσης θεά σας Ήρα. Εκείνη όμως το μαθαίνει, κρύβεται και γλιτώνει… τι σας λένε όλες αυτές οι ιστορίες; Και όταν οι θεοί σας φιλονικούν εσείς τι κάνετε; Με ποιών το μέρος θα πάτε; Πόση ψευτιά και πόση ματαιότητα δεν κρύβουν όλα αυτά!
Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο για τον Θεό των Χριστιανών, για τον Χριστό τον οποίο προσκυνώ. Εκείνος κυριαρχεί του ουρανού και της γης, ενώ οι δικοί σας θεοί γονατίζουν στις αδυναμίες και στα πάθη τους, η πίστη στο Χριστό είναι φως και φωτισμός. Είναι δύναμη μεγάλη.
Ο αληθινός αυτός Θεός είναι Θεός αγάπης και συγγνώμης. Είναι δημιουργός του κόσμου. Είναι Παντοδύναμος. Από το χάος και από το τίποτα έφτιαξε τον κόσμο. Δημιούργησε τη γη, τα αστέρια και τους πλανήτες. Έπλασε τον άνθρωπο και του έδωσε ζωή και πνοή. Και όταν ο άνθρωπος, αγνώμων, παρακούει την εντολή Του, τον τιμωρεί σαν καλός Πατέρας, αλλά και φροντίζει να τον κάνει και πάλι άξιο της τιμής του Θεού.
Στέλνει στη γη τον μονογενή Του Υιό, τον Χριστό. Διδάσκει στους ανθρώπους την αλήθεια. Τους βγάζει από τα σκοτάδια και την αβεβαιότητα. Λυτρώνει τους δούλους και χαράζει το δρόμο μιας καινούριας ζωής. Και έπειτα, για να ξεπλύνει το αμάρτημά μας, παίρνει στους ώμους του τον Σταυρό του μαρτυρίου.
Η Ανάστασή Του λυτρώνει τις καρδιές από το σκοτάδι και 
το φόβο του θανάτου. Για τους πιστούς καταργήθηκε ο θάνατος. Νικήθηκε. Και ο Άδης νεκρώθηκε και πικράθηκε.
Οι οπαδοί Του αυξάνουν. Το θείο κράτος Του μεγαλώνει. Ζωές και νειάτα προσφέρονται θυσία στο Άγιο Όνομά Του. Μυριάδες είναι οι εθελοντές Του.
Πού είναι λοιπόν η πίστη η δική σας για τους θεούς σας; ποιος από σας έδωσε το αίμα του και τη ζωή του γι’ αυτούς; ποιος δέχεται να θυσιαστεί για το Δία;
Για να λυτρωθούν οι ψυχές μας από την πλάνη, για να γλιτώσουμε από την απιστία, μας άφησε ο Χριστός ανοιχτή την πόρτα. Μας προσκαλεί όλους κοντά Του.
Ελάτε εδώ μας λέει. Κουρασμένοι κι απελπισμένοι, λυγισμένοι και τσακισμένοι από την αμαρτία, ελάτε κοντά μου. Κι εγώ θα σας αναπαύσω!
Σε καλεί κι εσένα άξιε ρήτορα. Εσένα περισσότερο ίσως από πολλούς άλλους. Σε προίκισε με τόσες αρετές και θα χαρεί, αν τον πλησιάσεις. Σε περιμένει με στοργή. Ποτέ δεν είναι αργά…
Αυτά και πολλά άλλα είπε η Αικατερίνη, προκαλώντας το γενικό θαυμασμό. Αλλά και ο ρήτορας έμεινε άφωνος. Το μυαλό του, με τη χάρη του Θεού, φωτίστηκε και συμφωνούσε πλέον πως η Αικατερίνη είχε δίκαιο.
Ο Μαξιμίνος τότε θυμωμένος για την ήττα του κορυφαίου των ρητόρων, διέταξε τους υπόλοιπους να την αντιμετωπίσουν. Όμως όλοι αρνούνται. Η χάρη του Θεού ενήργησε και όλοι πίστεψαν στον αληθινό Θεό. Τότε, ντροπιασμένος και θυμωμένος ο Μαξιμίνος, διέταξε να καούν ζωντανοί όλοι οι σοφοί στην κεντρική πλατεία της Αλεξάνδρειας. Τη μνήμη των σοφών αυτών μαρτύρων η εκκλησία μας εορτάζει στις 17 Νοεμβρίου.
Μετά από αυτό το συμβάν ο Μαξιμίνος προσπάθησε να λυγίσει την Αγία με κολακείες. Απέτυχε όμως και τότε διέταξε να της αφαιρέσουν τη βασιλική πορφύρα και να αρχίσουν να τη δέρνουν αλύπητα με νεύρα βοδιών.
Το μαρτύριο αυτό κράτησε δύο ώρες. Το σώμα της πληγώθηκε και από παντού έτρεχε αίμα. Ο πόνος φρικτός, αλλά η Αγία γενναία και αλύγιστη. Η ψυχή της λαχταρούσε την ένωση με το Χριστό, αλλά η ώρα δεν έφθασε ακόμη. Ο Μαξιμίνος διέταξε να τη φυλακίσουν και επί δώδεκα ημέρες να μείνει νηστική. Ένα περιστέρι όμως όλες τις ημέρες της πήγαινε τροφή.
Η σύζυγος του ηγεμόνα ήταν πονόψυχη. Θαύμαζε πραγματικά την Αικατερίνη και ποθούσε να τη συναντήσει. Έτσι, όταν μια νύχτα απουσίαζε ο Μαξιμίνος, ο στρατοπεδάρχης Πορφυρίων μαζί με στρατιώτες εκπλήρωσε τον πόθο της.
Όταν η Αυγούστα αντίκρισε την Αγία, συγκινήθηκε και έπεσε στα πόδια της. Η Αικατερίνη της είπε πως έβλεπε στεφάνι στο κεφάλι της και της έδωσε θάρρος. Εν τω μεταξύ και ο Πορφυρίων με τους στρατιώτες, συγκινημένοι, πίστεψαν στον μόνο αληθινό Θεό.
Μόλις πέρασαν οι δώδεκα ημέρες, η Αγία οδηγήθηκε και πάλι μπροστά στο Μαξιμίνο. Αφού δεν λύγιζε όμως, οδηγήθηκε στο φρικτό μαρτύριο του τροχού ο οποίος με καρφιά και ξυράφια θα την αποτελείωνε. Η χάρη του Θεού όμως τη διαφύλαξε.
Η Αυγούστα, όταν πληροφορήθηκε την ενέργεια αυτή του συζύγου της, τον έλεγξε. Τότε εκείνος αγριεμένος διέταξε , αφού πρώτα της κόψουν τους μαστούς, να την αποκεφαλίσουν. Η εκκλησία μας εορτάζει τη μνήμη της στις 24 Νοεμβρίου.
Τη νύχτα, ο στρατηλάτης Πορφυρίων πήγε κρυφά με στρατιώτες και έθαψαν την Αυγούστα. Μόλις έφθασε αυτή η είδηση στο Μαξιμίνο και ομολόγησαν όλοι ότι είναι Χριστιανοί, εκείνος διέταξε τον αποκεφαλισμό τους. Η ιερά μνήμη αυτών των μαρτύρων εορτάζεται στις 24 Νοεμβρίου.
Την επόμενη ημέρα ο Μαξιμίνος έκανε μια τελευταία προσπάθεια να λυγίσει την Αγία, υποσχόμενος μάλιστα να την παντρευτεί. Βλέποντας όμως ότι δεν πετυχαίνει τίποτα, απελπισμένος και απογοητευμένος, διατάζει τον αποκεφαλισμό της στην πλατεία της πόλεως. Η αγία, αφού ευχαρίστησε τον Χριστό και προσευχήθηκε, έκλινε τον αυχένα της και το ξίφος του δημίου έκοψε την κεφαλή της.
Όπως αναφέρουν οι συναξαριστές, δυο θαύματα έγιναν κατά τη διάρκεια του αποκεφαλισμού της. Το πρώτο είναι ότι αντί για αίμα, έτρεξε γάλα. Το δεύτερο, ότι το σώμα της εξαφανίστηκε μπροστά από τα μάτια του κόσμου και μεταφέρθηκε από Αγγέλους στην κορυφή του όρους Σινά, η οποία και ονομάζεται «κορυφή της Αγίας Αικατερίνης».
Εκεί σώζεται μέχρι σήμερα, λιθόκτιστο εκκλησάκι. Από εκεί μετέφεραν τα λείψανά της Αιγύπτιοι Χριστιανοί, μετά από πεντακόσια χρόνια, στην Ιερά Μονή του Σινά, την οποία είχε χτίσει ο Ιουστινιανός, όπου και φυλάσσονται μέχρι σήμερα.
Η Αγία τιμάται ιδιαίτερα και στη δυτική εκκλησία και είναι προστάτης της νεολαίας και των φιλοσοφικών σχολών Παρισίων και Γερμανίας.
Επίσης υπάρχουν και κάποιες λαϊκές παραδόσεις σχετικά με την Αγία Αικατερίνη. Οι ευρωπαϊκοί λαοί δημιούργησαν έθιμα λαογραφικά, από τα οποία το πιο γνωστό είναι η συγκέντρωση των ανύπαντρων κοριτσιών που είναι 25 χρονών, τα οποία οργανώνουν χορούς με ένα εορταστικό κάλυμμα στο κεφάλι και, κατά κάποιο τρόπο, θέτουν τον εαυτό τους υπό την προστασία της Αγίας.
Τα κορίτσια στην Αθήνα, στην Πλάκα, στολίζουν την εικόνα της, στη γιορτή της, με άσπρα λουλούδια και νυφικά πέπλα.
Στην Επτάνησο επικαλούνται την Αγία την ώρα του ψυχορραγήματος ο ετοιμοθάνατος, αν αισθάνεται, και οι συγγενείς του.
Η μνήμη της Αγίας Μεγαλομάρτυρος Αικατερίνης εορτάζεται στις 25 Νοεμβρίου.
Η πόλη της Κατερίνης, έχει την ιδιαίτερη ευλογία να φέρει το όνομα της Αγίας Αικατερίνης. Σύμφωνα με την παράδοση, ο σημερινός νεκροταφειακός Ναός της Αγίας Αικατερίνης ήταν μετόχι της Ιεράς Μονής Σινά.
Όταν χτίστηκε ο Ναός της Αγίας, η πόλη της Κατερίνης ήταν ένας μικρός και ασήμαντος οικισμός γεμάτος από έλη.
Όταν δημιουργήθηκε με τον καιρό η πόλη, τότε έλαβε και το όνομα της Αγίας Αικατερίνης. (Δυστυχώς όμως, από «Αικατερίνη» που αρχικά ονομάστηκε, κατέληξε σήμερα στο σκέτο «Κατερίνη»).
Έτσι η πόλη μας έθεσε πολιούχο και προστάτιδα την Αγία Αικατερίνη την οποία τιμά κάθε χρόνο στις 25 Νοεμβρίου, με εορτή που ορίστηκε από την πολιτεία με ειδικό διάταγμα.
Ο μακαριστός Μητροπολίτης Κίτρους Βαρνάβας (1954-1985), αποθησαύρισε Ιερό λείψανο της Αγίας το οποίο προσέφερε ο Αρχιεπ. Σινά Πορφύριος ο Γ΄ στις 25 Νοεμβρίου του 1967 και τοποθετήθηκε στον καθεδρικό Ιερό Ναό της Θείας Αναλήψεως.
Με ενέργειες του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος κ. ΑΓΑΘΟΝΙΚΟΥ, ιερατεύοντος του πρωτ. Κων/νου Φάκα, ο παλαίφατος και πάνσεπτος κοιμητηριακός Ιερός Ναός της πολιούχου Αγίας Μεγαλομάρτυρος Αικατερίνης, προεκτάθηκε, εξωραΐστηκε, εξοπλίσθηκε και ριζικά ανακαινίσθηκε.
Τα εγκαίνια τελεσε ο Σεβαμιώτατος κ. ΑΓΑΘΟΝΙΚΟΣ στις 4 Νοεμβρίου του 2001.
Μάλιστα, ο Σεβασμιώτατος μετακόμισε στον Ιερό Ναό και τεμάχιο Ιερού λειψάνου της Αγίας Αικατερίνης, για ευλογία των προσκυνητών.
ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ
Όπως και παραπάνω αναφέραμε, η πόλη αρχικά ονομάστηκε ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ. Σήμερα δυστυχώς κατέληξε στο σκέτο Κατερίνη. Ο Σεβασμιώτατος ποιμενάρχης μας κ ΑΓΑΘΟΝΙΚΟΣ, πριν από αρκετά χρόνια πρότεινε επίσημα, ανήμερα της εορτής της πολιούχου Αγίας Αικατερίνης, παρουσία προσκεκλημένων Αρχιερέων, των τοπικών αρχών και πλήθους κόσμου, το όνομα της πόλης μας να μετατραπεί σε: «ΑΓΙΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ». Μάλιστα δημοσίευσε και σχετική επιστολή του στον τοπικό τύπο.
Καθένας που σέβεται την εκκλησία και την ιστορία μας, νομίζω καταλαβαίνει τη σπουδαία σημασία αυτής της σημαντικής αλλαγής. Παρόμοια παραδείγματα υπάρχουν αρκετά, όπως λ.χ. της Αγίας Πετρούπολης στη Ρωσία.
Υποστηρίζουμε λοιπόν το δίκαιο αίτημα του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας και ευχόμαστε κάποτε η αλλαγή του ονόματος να πραγματοποιηθεί.
